سولفور سدیم چیست ؟ کاربرد سدیم سولفید و انواع آن

سولفید سدیم یا سولفور سدیم (Sodium Sulfide) با فرمول شیمیایی Na2S یک ترکیب شیمیایی واکنش پذیر است که به شکل های مختلف مایع، پرک و کلوخه تولید می شود. این ماده به دلیل خواص ویژه خود در صنایع مختلف اهمیت بالایی دارد. سولفید سدیم در تماس با آب، رطوبت و هوا به سرعت واکنش نشان داده و ممکن است گاز سولفید هیدروژن (H2S) آزاد کند که سمی و خطرناک است. به همین دلیل نگهداری این ماده باید در شرایط خشک، دور از رطوبت و تابش مستقیم نور خورشید انجام شود.

این ترکیب در صنایع معدنی برای سولفیدی کردن و افزایش آب گریزی کانی ها در فرآیند فلوتاسیون، در صنعت چرم به عنوان عامل سولفیتیزاسیون و حذف مو از پوست حیوانات، و در صنعت نساجی به عنوان عامل سفید کننده کاربرد دارد. علاوه بر این، در کاغذ سازی طی فرآیند کرافت، در تولید مواد شوینده، رنگ سازی، و همچنین در تصفیه آب و استخراج نفت، از سولفید سدیم به صورت گسترده استفاده می شود.

ویژگی های واکنش پذیری بالا و کاربرد های متنوع این ماده، آن را به یکی از اجزای کلیدی فرآیند های صنعتی تبدیل کرده است. با این حال، کار با سولفید سدیم نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی است تا خطرات احتمالی کاهش یابد و عملکرد بهینه آن حفظ شود.

دانلود فایل آنالیز

فهرست مطالب

فورمول شیمیایی و ساختار سولفور سدیم

انواع سولفید سدیم

جدول مقایسه انواع سولفور سدیم

مصرف سولفور سدیم

سولفید سدیم، جامدی با بوی بسیار تند و زننده

روش تولید سولفور سدیم

اطلاعات و ملاحضات ایمنی سولفور سدیم

کاربرد های سولفور سدیم

ویژگی‌ های فیزیکی و شیمیایی سولفید سدیم

na2s چیست ؟

خط تولید سولفور سدیم

اثرات زیست محیطی سولفور سدیم

خرید سولفور سدیم و سولفید سدیم

فورمول شیمیایی و ساختار سولفور سدیم

فرمول مولکولی: Na₂S

ساختار بلوری: این ترکیب به شکل جامد بی‌رنگ یا زرد روشن است که در فرم‌ها و انواع مختلفی از جمله بی‌آب، کریستالی و مایع موجود است.

ترکیبات سولفور سدیم : سولفور سدیم از دو یون سدیم (Na⁺) و یک یون سولفید (S²⁻) تشکیل شده است.

انواع سولفید سدیم

1- سولفید سدیم متبلور

در حالت متبلور هر مولکول سولفید سدیم بین 7 تا 9 مولکول آب تبلور دارد و خلوص آن در حدود 29 تا 30 درصد می باشد.

2- سولفید سدیم پرک

در این حالت سولفید سدیم در انتهای فرآیند تولید طی عملیاتی مانند برش به شکل تکه های پولکی شکل در می آید، در این حالت سدیم سولفید دارای خلوصی در حدود 60 درصد می باشد.

3- سولفید سدیم شکسته

سولفید سدیمی که به صورت کلوخه از شکستن قطعات بزرگ آن پس از خشک شدن به دست می آید و دارای خلوص 55 تا 60 درصد می باشد.

جدول مقایسه انواع سولفور سدیم

ویژگی ها	سولفور سدیم پودری	سولفور سدیم گرانولی	سولفور سدیم مایع
فرمول شیمیایی	Na2S · xH2O	Na2S · xH2O	Na2S
درصد خلوص	60% - 70%	62% - 70%	40% - 50%
رنگ	زرد روشن	زرد مایل به قهوه ای	زرد یا شفاف
شکل فیزیکی	پودر	گرانول	مایع
کاربرد ها	صنایع چرم، مواد شیمیایی	صنایع معدنی، کاغذ سازی	خمیر کاغذ، صنایع نساجی
حلالیت در آب	سریع	متغیر	محلول
pH محلول	12 - 13	12 - 13	11 - 12
قابلیت ذخیره سازی	نیازمند محیط خشک	محیط خشک و خنک	نیازمند ظرف مناسب
قیمت تقریبی	نسبتاً ارزان	متوسط	گران تر
کشور تولید کننده	چین، هند، ایران	چین، هند	ایران، اروپا
مزایا	انحلال پذیری بالا، کاربرد گسترده	حمل و نقل آسان، ماندگاری بیشتر	استفاده آسان در محلول ها
معایب	گرد و غبار زیاد، خطرناک برای تنفس	حل شدن کندتر	نیازمند تجهیزات حمل خاص

مصرف سولفور سدیم

مصرف سولفور سدیم در داخل ایران (سولفور سدیم ایران) بسیار زیاد میباشد. البته در صادرات این محصول به خارج از کشور نیز محدودیتی وجود ندارد و در صورت رساندن کیفیت مطلوب و قیمت مناسب به بازار جهانی میتوان آن را به کشورهای دیگرصادر نمود از کشورهای عمده مصرف کننده این ماده میتوان آلمان- آمریکا و فرانسه را نام برد که البته در حال حاضر به علت هم جوار بودن و نزدیکی این ماده کشورهای همسایه نظیر ترکیه - جماهیر شوروی وعراق صادر میشود.

سولفید سدیم، جامدی با بوی بسیار تند و زننده

سولفید سدیم (دی سدیم سولفید یا سولفور سدیم) جامدی سفید رنگ و محلول در آب است که می تواند محلول های قلیایی ایجاد نماید. سولفید سدیم و هیدرات های آن در معرض هوا، می توانند گاز هیدروژن سولفید (H2S) آزاد نمایند که بوی بسیار تندی (شبیه به بوی تخم مرغ گندیده) دارد. سدیم سولفید صنعتی به دلیل وجود پلی سولفیدها معمولاً به رنگ زرد و قرمز آجری وجود دارد.

روش تولید سولفور سدیم

به طور کلی سه روش به منظور تولید سدیم سولفید وجود دارد:

1- احیاء سدیم سولفات با زغال سنگ

2- واکنش هیدروژن سولفید و سدیم هیدروکسید (سود پرک، سود سوزآور)

3- الکترولیز نمک سدیم کلرید و ترکیب ملغمه سدیم با گوگرد

مواردی همچون دسترسی به مواد اولیه، نوع فرآیند، کیفیت محصول تولید شده، راندمان واکنش و جنبه های اقتصادی فرآیند موجب انتخاب روش مناسب می شود.

تولید سدیم سولفید به روش احیاء سدیم سولفات با زغال سنگ

در این روش از سولفات سدیم و زغال سنگ به عنوان مواد اولیه استفاده می شود. ابتدا سدیم سولفات و زغال سنگ را به نسبت 2 به 1 با یکدیگر مخلوط می نمایند، سپس حدود 5 درصد کربنات سدیم به آن می افزایند که از یک سو باعث سرعت بخشیدن به جریان واکنش می شود و از سوی دیگر عاملی در جهت خنثی نمودن هرگونه اسید آزاد عمل می نماید. مخلوط را درون یک کوره انعکاسی (شعله ای، Reverberatory Furnace) در درجه حرارت 1000 درجه سانتی گراد قرار می دهند، به طوری که برای تکمیل شدن عمل احیاء نیاز به حدود 2 تا 2/5 ساعت زمان است.

محصول به دست آمده از کوره که به آن خاکستر سیاه (Black Ash) گفته می شود را پس از سرد نمودن، خرد کرده و توسط آب گرم چندین مرتبه شستشو می دهند و در پایان در دمای 50 درجه سانتی گراد سدیم سولفید حاصل را استخراج می نمایند. انواع مختلف سدیم سولفید با رنگ های زرد متمایل به قهوه ای روشن از این روش به دست می آید. اما اگر بخواهیم بلورهای سفید سولفید سدیم تولید نماییم، با افزودن حدود 0/5 درصد سیانید سدیم (سیانور سدیم) به مایع قبل از بلور سازی، امکان پذیر خواهد بود.

تولید سدیم سولفید در اثر واکنش هیدروژن سولفید و سدیم هیدروکسید

در این روش سدیم هیدروکسید با غلظت حدود 38 درصد را به درون برج تزریق می نمایند تا با گاز هیدروژن سولفید وارد واکنش شود. در اثر این واکنش محصول میانی سدیم هیدروسولفید (سولفیدات سدیم، NaHS) تولید می گردد.

هیدروژن سولفید

این واکنش در دمای 50 درجه سانتی گراد و فشار 3 اتمسفر انجام می گیرد. به این ترتیب سدیم هیدروسولفید به دست آمده پس از تکمیل عمل جذب توسط پمپ وارد مرحله بعدی فرآیند می شود. لازم به ذکر است که در صورت نیاز می توان محصول میانی سدیم هیدروسولفید را در این مرحله از چرخه تولید خارج نموده و پس از تغلیظ و پرک نمودن به عنوان محصول به بازار عرضه نمود. در غیر این صورت محصول میانی سدیم هیدروسولفید را وارد رآکتور نموده و با محلول 38 درصد سدیم هیدروکسید مجدداً وارد واکنش می نمایند، تا در نهایت محصول سولفید سدیم حاصل شود.

سولفید سدیم پرک

سولفید سدیم حاصل در این مرحله وارد تبخیر کننده شده و توسط جداکننده، بخارات آن خارج می شود. ماده حاصل در این مرحله پس از عبور از پمپ به بستر شناوری وارد می گردد که در آن بستر شناور، سیلندری محتوی آب سرد قرار دارد. لایه ای از مایع سدیم سولفید که در داخل بستر شناور وجود دارد به سیلندر چسبیده و این لایه بر اثر برودت آب داخل سیلندر به صورت کریستال شده توسط کاردکی از سیلندر جدا می گردد و سپس وارد دستگاه پرک ساز می شود و به صورت پرک در می آید. پرک حاصل به بخش بسته بندی منتقل شده و در بسته های 25 تا 50 کیلوگرمی بسته بندی می شود و به انبار محصول منتقل می گردد.

اطلاعات و ملاحضات ایمنی سولفور سدیم

سولفور سدیم یک ترکیب قلیایی شدید میباشد و در تماس با بدن موجب سوزش و آسیب میشود .

در صورت تماس و آلوده شدن دستها به این ماده اگر از ماده ای که خاصیت اسیدی دارد جهت از بین بردن اثر سولفور سدیم استفاده شود بهتر است ، بطور مثال صورت و یا چشم آلوده شد باید فورا با نوشابه ای که اسید خوراکی دارد شستشو دهیدو سپس به پزشک مراجعه کنید .

یکی دیگر از خطرات این ماده شیمیایی ، تولید گاز سمی می باشد که در تماس با اسید ها و یا رطوبت هوا تولید می شود و بسیار خطرناک می باشد.

همواره توجه داشته باشید که این ماده را در ظروف و بسته بندی های مقاوم به رطوبت و هوا نگهداری کنید .و برای پیشگیری از آتش سوزی ، منابع حرارتی را از این ماده شمیایی دور نگه دارید .

کاربرد های سولفور سدیم

از مهمترین مصارف و کاربرد های سولفید سدیم می توان موارد زیر را اشاره کرد .

سولفید سدیم در صنایع چرم سازی به عنوان یک ماده دیپلای کننده برای حذف پشم و مو از پوست حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد و باعث جدا شدن مو از پوست می شود .

استفاده دیگر این ماده شیمیایی در صنایع کاغذ می باشد . سولفور سدیم نقش بسیار مهمی در مراحل کرافت دارد که باعث تولید پالپ چوب می شود و باعث جداسازی الیاف سلولزی و در نتیجه تولید کاغذ می شود .

سومین استفاده سولفید سدیم ، استفاده به عنوان احیا کننده بسیار قوی است . در بسایزی ار واکنش های صنعتی ، از این ماده به عنوان کاهش دهنده اکسید های فلزی مورد استفاده قرار میگیرد.

استخراج فلزات در معادن نیز از کاربرد های دیگر این ماده شیمیایی می باشد .این ماده با چسبیدن به سنگ های معدنی ، باعث جدا شدن سایر مواد در سنگ معدن می باشد و در استخراج مس و سرب اهمیت بسیار زیادی دارد .

از دیگر مصارف این ماده می توان به صنایع نساجی ، تصفیه آب ، تولید گاز سولفید هیدروژن ، ترکیبات دارویی و .... اشاره کرد .

ویژگی‌ های فیزیکی و شیمیایی سولفید سدیم

سولفور سدیم به رنگ های سفید تا زرد روشن و در حالت های فیزیکی مختلفی مانند پودری ، مایع و کریستالی تولید می شود . این ماده دارای بوی شبیه به بوی تخم مرغ گندیده می باشد که به دلیل تولید گاز سولفید هیدروژن در تماس با آب و هوا ایجاد می شود .

این ماده شیمیایی حلالیت زیادی در آب دارد و باعث ایجاد شدن محلول قلیایی می شود . در دیگر ویژگی های شیمایی این ماده شیمیایی ، می توان به واکنش پذیری زیاد این ماده اشاره کرد ، سولفور سدیم به شدت به اسید ها واکنش نشان می دهد و باعث تولید گاز بسیار سمی سولفید هیدروژن می شود که علاوه بر سمی بودن ، قابل اشتعال نیز می باشد .

na2s چیست ؟

سولفید سدیم با فرمول شیمیایی Na₂S یک ترکیب شیمیایی پر کاربرد در صنایع مختلف است که به صورت جامد بلوری و سفید تا زرد روشن دیده می شود. این ماده در صنایع چرم سازی برای حذف مو و پروتئین های اضافی، در تصفیه آب برای حذف یون های فلزی سنگین، و در صنایع کاغذ سازی در فرایند کرافت استفاده می شود. سولفید سدیم به راحتی در آب حل شده و محلولی قلیایی تشکیل می دهد که بوی مشخص گاز هیدروژن سولفید (H₂S) را منتشر می کند. این ترکیب به دلیل خواص شیمیایی منحصر به فرد، یکی از مواد اساسی در تولید مواد شیمیایی و فرایند های صنعتی است.

خط تولید سولفور سدیم

خط تولید سولفید سدیم با واکنش سدیم کربنات و گوگرد در کوره‌ های حرارتی انجام می‌ شود. در این فرآیند، سولفید سدیم (Na₂S) و دی اکسید کربن تولید می‌ شوند. پس از خنک شدن، محصول به صورت بلور یا پودر جمع‌ آوری شده و مراحل تصفیه برای افزایش خلوص آن انجام می‌ شود. در نهایت، سولفید سدیم بسته‌ بندی شده و برای استفاده در صنایعی مانند چرم‌ سازی، تصفیه آب، کاغذ سازی و تولید مواد شیمیایی آماده می‌ شود.

اثرات زیست محیطی سولفور سدیم

از اثرات زیست محیطی سولفور سدیم می توان به آلودگی آب ها اشاره که باعث آلودگی و مرگ آبزیان می شود . از دیگر اثرات و ویژگی های زیست محیطی نیز می توان به سخت تجزیه شدن سولفور سدیم اشاره کرد که ممکن است به اکو سیستم ها آسیب برساند .

خرید سولفور سدیم و سولفید سدیم

صنایع شیمیایی تهران سولفور یکی از بزرگترین تولید کنندگان سولفور سدیم در ایران می باشد. در صورت تمایل به خرید و سفارش سولفور سدیم می توانید با شماره تماس 02122040205 تماس بگیرید.

خرید سولفور سدیم